FİRAR SUÇU
Firar suçu sırf askeri ve özgü suçlardan olduğu için sadece askerler tarafından işlenebilen suçtur. Firar suçu, Askeri Ceza Kanununda “yoklama kaçağı, bakaya, saklı, firar” kısmında ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.
Firar suçu Askeri Ceza Kanunu madde 66’da düzenlenmiştir. Buna göre;
1) Aşağıda yazılı askeri şahıslar bir yıldan üç yıla kadar hapsolunur:
a)Kıt’asından veya görevi icabı bulunmak zorunda olduğu yerden izinsiz olarak altı günden fazla uzaklaşanlar,
b)Kıt’asından veya görevini yapmakta olduğu yerden izin, istirahat veya hava değişimi alarak ayrılanlardan, dönmeye mecbur bulundukları günden itibaren altı gün içerisinde özürsüz olarak gelmeyenler,
2) Aşağıda yazılı hallerde hapis cezası iki yıldan aşağı olamaz.
a)Suçlu, silah, mühimmat ve bunların teçhizat veya nakil vasıtalarından ve hayvanlardan birini veya ordu hizmetine tahsis edilen herhangi bir şeyi beraberinde götürmüş ise;
b)Suçlu hizmet yaparken kaçmış ise;
c)Suçlu mükerrir ise;
3) Seferberlikte bu maddede yazılı mehiller yarıya indirilir.” şeklinde düzenlenmektedir.
Firar Suçunda Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararları
Firar suçuna ilişkin Askeri Ceza Kanunu Ek madde 8 uyarınca değerlendirme yapıldığında; sırf askeri suçlardan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan cezanın dört ay veya daha fazla süreli hapis cezası olması, fiilin, disiplini ağır şekilde ihlal etmesi veya birliğin güvenliğini tehlikeye düşürmesi ya da birliğin muharebe hazırlığını veya etkinliğini zafiyete uğratması ya da büyük bir zarar meydana getirmesi, fiilin savaş veya seferberlikte işlenmesi hallerinde adli para cezasına hükmedilemez.
Askeri Ceza Kanunu madde 47’de uyarınca; sırf askeri suçlardan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan cezanın üç ay veya daha fazla süreli hapis cezası olması, fiilin, disiplini ağır şekilde ihlal etmesi veya birliğin güvenliğini tehlikeye düşürmesi ya da birliğin muharebe hazırlığını veya etkinliğini zafiyete uğratması ya da büyük bir zarar meydana getirmesi, fiilin savaş veya seferberlikte işlenmesi, daha önce sırf askeri bir suçtan dolayı mahkûm olunması hallerinde ertelenme kararı verilemez. Somut olayın özelliğine göre bu şartlar sağlanmıyorsa firar suçu için erteleme kararı verilemez.
Hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı verilebilmesi için, mahkeme tarafından kişi hakkında hükmolunan cezanın altı aydan az olması gerekmektedir. Şartların sağlanması halinde firar suçu hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına(HAGB) hükmedilir.
Görevli ve yetkili mahkeme, firar suçlarında görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir. Firar ve izin tecavüzü suçlarında suç, failin kendiliğinden teslim olduğu yer ve tarihte işlenmiş sayılır. Dolayısıyla, yetkili mahkeme bu yer mahkemesidir. Firar suçunun işlendiği yer belli değilse, firar eden şüpheli veya sanığın yakalandığı yer, yakalanmamışsa yerleşim yeri mahkemesi yetkilidir.