İşe İade Davası
İşçinin iş sözleşmesi işveren tarafından geçerli bir neden olmaksızın feshedilmesi halinde iş güvencesine tabi işçi işe iadesini dava yoluyla talep edebilir.
İş güvencesi şartları;
- İşçinin işyerinde en az altı aylık kıdemi olmalı,
- İşyerinde en az otuz veya daha fazla işçi çalışıyor olmalı,
- İşçi belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışıyor olmalı,
- İşçi işveren vekili olmamalı,
- İşçin iş sözleşmesinin geçerli ya da haklı bir sebeple sona ermemiş olması gerekir.
İş Kanununun 19.maddesine göre, işveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmalı ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmelidir. Ayrıca işçinin savunması alınmadan, işçinin verimliliği ya da davranışı sebebiyle iş sözleşmesi sona erdirilemez.
İşçi işveren tarafından fesih bildiriminin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren bir aylık süre içinde öncelikle arabuluculuk yoluna başvurmalı, arabuluculuktan sonuç alınamaması halinde ise son tutanağın düzenlenmesinden itibaren 2 hafta içerisinde iş mahkemesinde işe iade dava açmalıdır.
İşçi, mahkeme kararının kesinleşmesi ile birlikte 10 gün içerisinden kesinleşmiş mahkeme kararı ile birlikte noter aracılığı yoluyla işverene işe başlatma ihtarnamesi ile başvuru yapmalıdır. İşverenin de o çalışanı 1 ay içerisinde işe başlatma zorunluluğu vardır.
Eğer işveren işçiyi işe başlatmaz ise işe iade davasında hükmedilen işe başlatmama tazminatı, boştan geçen süre ücretini ayrıca kıdem ve ihbar tazminatı farkı vb. işçilik alacaklarını ödemekle yükümlüdür.
İşe iade davası, işçinin yerleşim yeri veya işyerinin bulunduğu yer İş Mahkemelerinde açılabilir.
YARGITAY 1. HUKUK DAİRESİ E. 2005/391 K. 2005/2724 Karar Tarihi: 31.01.2005
FESHİN GEÇERSİZLİĞİ VE İŞE İADE DAVASI
“Özeti: Davacının iş sözleşmesi davranış ve yetersizliğinden dolayı davalı tarafından feshedilmiştir. Davalı geçerli fesih nedenini dinlettiği tanıklarıyla ispatlayamadığından feshin geçersizliğine ve işe iadeye karar vermek gerekir.”
YARGITAY 22.HUKUK DAİRESİ E. 2011/14286 K.2012/13953 Karar Tarihi19.06.2012
İŞE İADE BAŞVURUSU İŞVERENİN İŞE DAVETİNE KARŞIN İŞE BAŞLAMAMA İŞE İADE VE ÇALIŞTIRILMAYAN SÜRE ÜCRETİNİN ALINAMAYACAĞI
“Özeti: Olayda, kesinleşen işe iade kararı üzerine işçi, işverene işe iade başvurusunda bulunmuş, işveren bir aylık süre içerisinde iş görene ve vekiline noterden çektiği ihtarlar ile kurumsal pazarlama daire başkanlığı pozisyonunda işçiye işbaşı yapmasını bildirmiştir. Bu durumda, işverence kanuni süre içinde gönderilmiş davet üzerine davacı işçinin süre içinde işe başlaması gerekir. Oysa davacı işçi, işe başlamak için işyerine gitmediği ve başka bir bankada müdür olarak çalıştığı uyuşmazlık konusu değildir. Bu sebeplerle, işçinin süresi içinde işe iade yönünde başvurusunun ardından, işverenin daveti üzerine işe başlamamış olması halinde, işçinin gerçek amacının işe başlamak olmadığı kabul edilmelidir. Başka bir anlatımla, işçi işverene hiç başvurmamış gibi sonuca gidilmelidir. Bu durumda işverence yapılan fesih, 4857 sayılı Kanun’un 21/5. maddesine göre geçerli bir feshin sonuçlarını doğurur. Bunun sonucu olarak da, işe iade davasında karara bağlanan işe başlatmama tazminatı, boşta geçen süreye ait ücret alacağı talebi mümkün olmaz.”